Wil je weten hoe je je hormonen in balans kunt brengen? Lees dan vooral verder.
Vraag je je af waarom het anderen wel lukt om af te vallen en jou niet terwijl je gezond eet? Sta je zelf te kijken van hoe prikkelbaar je kunt zijn de laatste tijd? Heb je last van slaapproblemen? Heb je last van stress? Is je libido niet meer wat het geweest is? Voel je je constant moe en heb je voortdurend trek?
Eén ding is dan zeker: je hormonen zijn goed van slag. Die onbalans in hormonen kan grote gevolgen hebben voor je gezondheid. Hormonen regelen veel lichaamsprocessen, zoals stofwisseling en eetlust, hartslag, slaapcyclus, stemming en stressniveau, lichaamstemperatuur, etc. Een hormonale disbalans kan daarom een breed scala aan lichaamsfuncties in de war schoppen. Om een hormonale disbalans te behandelen moet de onderliggende oorzaak worden opgezocht. Bij sommige onderliggende problemen heb je hulp van een therapeut of arts nodig, maar er zijn ook veel dingen die je zelf kunt doen om je hormonen weer in het gareel te krijgen. Hier volgen 7 tips.
# 1: Reset je stressreactie
Meer stress lijkt niet een logische weg naar ontstressen, maar in sommige gevallen kan dit helpen. Chronische stress is nooit een goede zaak, maar kleine doses van kortdurende fysieke stress kunnen een positief effect hebben. Deze stress veroorzaakt een tijdelijke piek in cortisol, maar nadat het is afgelopen ontspant het lichaam en nemen stresshormonen af tot niveaus ver onder de vorige basislijn.
Waarom werkt dit om te ontstressen? Omdat het stressreactiesysteem van ons lichaam is ontworpen om direct te kunnen reageren bij een bedreiging (zoals wanneer je wordt aangevallen door een wild dier, of als je een spookrijder ziet aankomen). Als de bedreiging weg is moeten de stresshormonen weer verminderen. Chronische stress heeft geen duidelijke grenzen die het lichaam laten weten wanneer de dreiging voorbij is en het veilig is om te ontspannen, maar als je een beheersbare fysieke stress introduceert en deze daarna weer verwijdert, krijgt je lichaam het bericht ‘paniek is over’ en het ontspant.
Het belangrijkste is om te onthouden dat het beheersbaar moet zijn. Een workout is goed, maar te veel lichaamsbeweging kan het lichaam overbelasten als je al in een gestresste staat bent (dus niet een uurtje hardlopen of een andere duursport). Een aantal voorbeelden zijn een korte kettlebell workout, infrarood sauna, of een 7-15 minute workout waarin je allerlei verschillende oefeningen doet (voor alle sportschoolhaters: je hoeft er de deur niet eens voor uit, youtube staat er vol mee).
# 2: Verminder van blootstelling aan stoffen die je hormonen verstoren
Hormoon verstorende stoffen hebben op veel verschillende manieren invloed op onze hormoonhuishouding: ze verhogen de productie van bepaalde hormonen; verminderen de productie van anderen; ze imiteren hormonen; veranderen het ene hormoon in het andere; ze veranderen de signalen die hormonen uitzenden; geven cellen het seintje om vroegtijdig te sterven; concurreren met essentiële voedingsstoffen enz.
Hormoon verstorende stoffen zijn overal, van de BPA op kassabonnen tot de vlamvertragers in kinderpyjama’s en meubels (wist je dat meiden die als bijbaan achter de kassa zitten een hoger level oestrogeen in hun lijf hebben als gevolg van het thermische papier van de kassabonnen?). Oh, en dan heb ik het nog niet gehad over alles op beauty gebied, plastic voedsel verpakkingen, anti aanbak kookgerei en de pesticiden die op groenten en fruit worden gebruikt.
Gelukkig kunnen we door middel van enkele simpele veranderingen in levensstijl onze blootstelling al verminderen:
Vermijd blikjes met een plastic coating (vooral bij zure producten zoals tomaten) en kies liever voor producten in glas. Bewaar eten in glazen schalen en niet in plastic bakjes. Drink niet uit plastic wegwerp flesjes. Was nieuwe kleding voor je het aantrekt. Lees de etiketten van je huidverzorgings- make-up producten. Vermijd producten met parabenen, pthalaten, petroleum, glycolethers.
# 3: Voed jezelf met voedingsstoffen waar je hormonen blij van worden
Alleen als we genoeg bouwstenen voor onze hormonen hebben, kan ons lichaam er voldoende van maken. Een hormoonvriendelijk dieet bestaat uit veel groenten en fruit, vlees- en beenbouillon, gezonde vetten zoals roomboter, ghee en kokosolie, kruiden en specerijen. Vezel om het lichaam te helpen bij het verwijderen van overtollige hormonen. Magnesiumrijk voedsel omdat dit helpt om cortisol in balans te houden, het ondersteunt de schildklier en helpt bij de aanmaak van progesteron, oestrogeen en testosteron.
Ga voor biologisch en groenten in alle kleuren van de regenboog zo vaak als je budget dat toelaat. Overweeg ook gluten eens een maand volledig te schrappen uit je menu als je vermoedt dat je er mogelijk gevoelig voor bent. Bij glutenintolerantie denken we vaak aan klachten als diarree, buikpijn en een opgeblazen gevoel. Bij vrouwen ontbreken deze klachten nog wel eens, en zijn heel andere klachten hieraan gerelateerd zoals verlies van botdichtheid, onregelmatige cycli of moeite met zwanger worden. Glutenintolerantie is in verband gebracht met veranderde oestrogeenniveaus en gevolgen zoals amenorroe (geen perioden gedurende enkele maanden), onvruchtbaarheid en verminderde ovariële reserve.
Helaas is het mogelijk om tekorten aan voedingsstoffen te hebben, zelfs wanneer je super gezond eet. Als je de vertering in de darmen niet goed verloopt neem je de voedingsstoffen ook niet goed op. Bovendien kunnen stress, toxiciteit, ontsteking en genetica (zoals een MTHFR-mutatie) jou vraag naar bepaalde voedingsstoffen, zoals B-vitamines en folaat, verhogen. Problemen in het maagdarmkanaal kunnen we simpel opsporen met een ontlastingstest. Ook is het via bloedonderzoek mogelijk om voedingsintoleranties op te sporen en te zien van welke vitaminen je een tekort hebt.
# 4: Bloedsuiker stabiliseren
Suiker heeft een slechte reputatie, toch draait elke cel in je lichaam op glucose, de suiker die we in ons bloed hebben.
Ons lichaam heeft 4 hormonen die de bloedsuikerspiegel kunnen verhogen, maar slechts één die de bloedsuikerspiegel verlaagt (insuline). Twee van de hormonen die de bloedsuikerspiegel kunnen verhogen, zijn cortisol en adrenaline, beide bijnierhormonen.
Een lage bloedsuikerspiegel kan je lichaam in een vecht- of vluchtreactie brengen. Het verhoogt cortisol en adrenaline en is een belangrijke bron van stress. Een lage bloedsuikerspiegel kan een hormonale disbalans veroorzaken door de vraag naar cortisol en adrenaline te verhogen ten koste van andere hormonen.
Omgekeerd kan een hoge bloedsuikerspiegel niet alleen leiden tot diabetes, maar bij vrouwen kan het ook leiden tot polycysteus ovarium syndroom (PCOS), wat resulteert in hoge testosteron, cysten in de eierstokken en onvruchtbaarheid.
# 5: Ondersteun de mitochondriën
Je mitochondriën zijn kleine energie fabriekjes in je cellen. Ze zijn verantwoordelijk voor veel dingen, maar enkele van de belangrijkste functies zijn de productie van je steroïde hormonen en energieproductie.
Mensen met een lage mitochondriale functie hebben vaak voortdurend weinig energie of zijn snel leeg. De meesten van ons worden niet geboren met een genetisch probleem dat de mitochondriën beïnvloedt. Maar veel dingen in onze omgeving en levensstijl kunnen de mitochondriën negatief beïnvloeden. Zoals medicijnen (vooral statinegeneesmiddelen, omdat ze CoQ10 verlagen), pesticiden, oxidatieve stress, milieutoxines en voedingstekorten.
Voor de werking van de mitochondriën zijn tal van enzymsystemen nodig. De aanmaak en werking van deze enzymen zijn afhankelijk van de aanwezigheid van bepaalde nutriënten. Nutriënten die hierbij een rol spelen zijn o.a. B vitaminen, koper, magnesium, ijzer, zwavel, het omega-3 vetzuur DHA, vitamine C en het slaaphormoon melatonine. Dat betekend veel groenten (zoals kolen) en fruit eten en 250 gram vis per week (of een visolie capsule), eieren en noten.
#6 ondersteun de ontgifting
Ons lichaam moet de overtollige hormonen die we produceren afbreken. En we moeten ook af van synthetische hormonen en andere hormoon verstorende stoffen die we binnenkrijgen. Hier een aantal tips hoe je dat kunt doen:
- Ondersteun je ontgifting met bijvoorbeeld artisjok, mariadistel of chlorella.
- Dry brushing ondersteunt het lymfestelsel.
- Infrarood saunatherapie zorgt voor een diepe reiniging van de weefsels. Het is een goede manier voor het afvoeren van toxines waaronder hormoon verstorende stoffen zoals BPA, PCB’s en ftalaten, maar ook zware metalen zoals arsenicum, cadmium, lood en kwik .
Dus kort gezegd, hoe kan je je hormonen in balans brengen?
- Vermijd hormoon verstorende stoffen
- Reduceer stress
- Zorg voor voldoende slaap
- Sport, maar overdrijf niet
- Eet voeding rijk aan vitaminen en mineralen en vul aan waar nodig
- Zorg voor een stabiele bloedsuikerspiegel
- Ondersteun de ontgifting
Als je deze aanpak serieus volgt zal je een verbetering merken in je hormonale problemen. Merk je geen verandering, dan heb je er misschien nog niet genoeg tijd voor genomen om het te proberen of we moeten dieper gaan kijken wat er aan de hand is. Dan kan het nodig zijn om een aantal onderzoeken te doen om de oorzaak boven tafel te krijgen. Wil je verder zoeken, of wil je een gedetailleerd plan van aanpak om je hormonen in balans te krijgen? Neem dan vrijblijvend contact op.
