Herken je dat: je hebt je voorgenomen om gezond(er) te gaan eten. En dat gaat even goed, maar op een gegeven moment houd je het niet meer uit. Je móet die zak chips of die koek eten. Achteraf baal je. Heb je nu zo weinig wilskracht om het te laten staan? Er kunnen verschillende redenen ten grondslag liggen aan die ongelofelijke trek in vet, zoet en ongezond. Eén daarvan is je menstruatiecyclus. Sommige momenten in je cyclus kunnen de zin in eten sterk beïnvloeden. Sorry mannen, dat excuus hebben jullie niet om nog een extra stuk chocola te pakken. Maar ik heb wel een ander excuus in de aanbieding: leptine. Wel eens van gehoord? Ik leg je hier uit hoe dit broodnodige stofje kan veranderen in een draakje wat altijd honger heeft en waar, met alleen je wilskracht, niet tegen te vechten valt.
Leptine wordt uitgescheiden door vetcellen. Hoe meer vetcellen je hebt, hoe meer leptine er wordt uitgescheiden. Dit is het signaal dat je hersenen gebruiken om te bepalen hoeveel vet het heeft opgeslagen. Wanneer we iets eten, wordt een deel ervan opgeslagen in de vetcellen. Hierdoor worden de vetcellen groter, en scheiden meer leptine af. Wanneer de hersenen de verhoogde leptinespiegel meten, weet het dat je genoeg vet hebt opgeslagen en dat je niet hoeft te eten.
Dit is een prachtig mechanisme wat ervoor zorgt dat we geen trek hebben in eten als we voldoende binnen hebben en minder eten als er veel vet in onze vetcellen zit. Het zou moeten voorkomen dat we zwaarlijvig worden.
Dus: meer vet = meer leptine = we hebben genoeg energie = we hoeven niet te eten. Simpel.
Dit is hoe het zou moeten werken, maar als de hersenen resistent worden tegen leptine (de leptine niet ‘ziet’ in het bloed), dan werkt dit mechanisme niet goed meer. Als het brein de leptine niet ziet, zal het niet weten dat de vetcellen vol zijn en zal er geen signaal zijn om de hersenen te vertellen dat het moet stoppen met eten. Een dieet met veel fructose (fruitsuiker) kan leptine-resistentie veroorzaken. Dat komt doordat fructose het niveau van de triglyceriden, het slechte cholesterol, in het bloed verhoogt. Deze triglycerien blokkeren het transport van leptine uit het bloed naar de hersenen. Er zwemt dus genoeg leptine rond in je bloed, maar het kan zijn werk niet doen.
Dit is hoe leptine resistentie ons dik maakt. De hersenen denken dat het lichaam honger lijdt en laat ons meer eten en minder verbrandt.
Proberen om wilskracht uit te oefenen over het krachtige door leptine aangedreven hongersignaal is bijna onmogelijk. Daarom kunnen de meeste mensen niet simpelweg ´minder eten, meer bewegen´ en nog lang en gelukkig leven.
Om minder te kunnen eten, moeten we ons ontdoen van de leptine-resistentie, zodat ons brein al het vet dat we hebben opgeslagen ‘ziet’. Hoe doe je dat? Een paar tips:
- Schrap fruitsuiker of wel fructose uit je menu. Het zit verwerkt in veel kant-en-klare producten en heeft vele synoniemen zoals: glucosestroop, dextrose, karamel, lactose, monosacharide, muscovado, polysachariden, agave, sacharose, melasse, maltodextrine en disachariden. Dus: houd de etiketten in de gaten. Overigens kun je dagelijks gerust één of twee stuks fruit eten. Niet alleen omdat de hoeveelheid fruitsuiker beperkt is, maar fruit bevat ook gezonde vezels, vitamines en mineralen die goed voor je zijn.
- Zorg dat je genoeg eiwitten binnen krijgt. Eiwitten maken je lichaam gevoeliger voor leptine. Ook zorgen ze voor meer verzadiging. Je kunt ze vinden in vlees, vis, eieren, kwark, peulvruchten, noten en groenten zoals broccoli en spinazie.
- Eet goede verzadigde vetten zoals roomboter en kokosolie. Hiermee zorg je ook dat de leptine resistentie verminderd. En het geeft een veel langere verzadiging dan bijvoorbeeld koolhydraten. In dit artikel kan je meer lezen over het belang van vet eten.
- Mensen die weinig slapen hebben meer trek in eten. Je produceert dan namelijk nog een ander hormoon wat zorgt voor trek: grehline. En, je cortisol level gaat omhoog. Dit stresshormoon vraagt ook om eten om te kunnen blijven functioneren.
Pas je deze tips toe dan wordt het veel makkelijker dan wanneer je op pure wilskracht die zak chips dicht wilt houden.
Heb jij ervaring met het in balans brengen van je leptine hormoon? Deel je ervaring hieronder.
Heb je vragen of wil je hulp bij gezond eten? Neem dan vrijblijvend contact op.