Ben je zwanger? Van harte gefeliciteerd! Een bijzondere tijd. Er groeit tenslotte wel een heel nieuw mensje in je! Ik spreek uit ervaring als ik zeg dat geen één zwangerschap hetzelfde is. Dat heb ik bij de zwangerschappen van mijn twee kinderen ondervonden. En ik heb op de verloskamers en de zwangere afdeling in het UMC in Utrecht gewerkt. Daar heb ik dat ook gezien. De één gaat er fluitend door heen en heeft nergens last van. De ander voelt zich heel energieloos en moe. Andere veel gehoorde klachten zijn misselijkheid en bloedarmoede. In deze blog wil ik je tips geven die jou en je baby helpen om in de zwangerschap in goede conditie te blijven door 6 onmisbare vitaminen in de zwangerschap te bespreken. Het vergroot de kans op een gezonde zwangerschap en vermindert het risico op gezondheidsproblemen bij jouw baby.
Als een zwangere mijn praktijk bezoekt is één van mijn hoogste prioriteiten om te kijken hoe het is gesteld met haar darmflora. Waarom dat zo belangrijk is vertel ik je hier. Maar nu terug naar de vitaminen. Laten we de belangrijkste voor je zwangerschap doornemen.
Vitamine A
Hier moet je niet teveel van binnenkrijgen. Tenminste, dat zeggen de voorlichtingsboekjes. Toch ben ik het hier niet mee eens. Zoals met veel dingen: natuurlijk, overdaad schaad. Maar door de waarschuwing voor vitamine A krijgen veel vrouwen hier juist te weinig van binnen tijdens een zwangerschap. Er is eigenlijk maar één onderzoek (Rothman KJ et al., 1995) wat zegt dat te veel vitamine A schadelijk is voor het ongeboren kind. Dit onderzoek is door veel deskundigen al bekritiseerd. Om een lang verhaal kort te maken: de dosis die de zwangeren binnen kregen was belachelijk hoog, de vrouwen kregen ook van andere vitaminen hoge dosis binnen dus het is de vraag waar het nu aan ligt, en, het ging om de synthetische vorm van vitamine A. Genoeg reden dus om dit onderzoek nog eens goed over te doen. Onderzoeken die hier opnieuw naar gekeken hebben laten deze uitkomst helemaal niet zien. Soms juist het tegendeel.
Wat we wel weten is dat een dosis van 3000mcg absoluut veilig wordt geacht. Veel vrouwen halen nog niet eens de dagelijks aanbevolen 700mcg. Dus niet iets om je zorgen over te maken. Behalve misschien als je echte levercravings krijgt in je zwangerschap. (Maar zelfs dan denk ik: je lichaam vraagt waarschijnlijk om iets waar je een tekort van hebt). Wat je wel moet weten, voor je denk ‘laat ik het voor de zekerheid toch maar niet nemen tijdens mijn zwangerschap’: vitamine A is juist erg belangrijk voor je baby. Paar voorbeelden: het zorgt ervoor dat de ‘basis’ cellen van het embryo kunnen uitgroeien tot alle verschillende cellen waaruit dat mini mensje uiteindelijk bestaat. Het is heel belangrijk bij de vorming van het gehoor, de ogen en de oogzenuw, de longen, nieren, het ruggenmerg, en de schildklier. Genoeg reden dus om te zorgen dat je wél voldoende van deze vitamine in de zwangerschap binnen krijgt!
Vitamine D
Voldoende vitamine D tijdens je zwangerschap zorgt ervoor dat je minder vermoeid bent. 10-20 procent van de vrouwen heeft tijdens of na de zwangerschap last van depressieve stemmingen. Ook dit verminderd door voldoende vitamine D. Een tekort raakt ook je kindje. Kinderen met een tekort hebben een verhoogd risico op onder meer botafwijkingen, spierzwakte, infecties met het RS-virus, diabetes type 1 en autisme. Vitamine D kan je alleen uit vis halen of uit de zon. En inmiddels weten we dat heel veel Nederlanders dat niet redden. Omdat je kindje moet groeien ‘eet het jouw portie op’. Dus reden te meer om te zorgen dat er genoeg is voor jullie beiden.
Vitamine B12 en Foliumzuur
Dat foliumzuur een belangrijke vitamine in de zwangerschap is weten we allemaal wel. Maar weet je wat zo gek is. Op bijna alle momenten dat je lichaam foliumzuur nodig heeft, heeft het ook vitamine B12 nodig. Foliumzuur en B12 werken in heel veel processen samen. De één kan niet goed zonder de ander.
Vitamine B12 helpt net als foliumzuur miskramen en vroeggeboorte voorkomen. Het helpt bij het voorkomen van neurologische problemen, achterstand en schade in de ontwikkeling van de hersenen bij je baby.
Wat heel fijn is: genoeg vitamine B12 zorgt ervoor dat je minder misselijk bent in je zwangerschap. Maken ze bij jou ook grappen over dat je lijdt aan zwangerschapsdementie? Dat heeft ook te maken met een tekort aan vitamine B12. Verder heeft het invloed op vermoeidheid en depressiviteit.
Dus als je dan toch foliumzuur slikt, kies dat voor een goede variant waar ook B12 aan toe is gevoegd. En dan natuurlijk wel een natuurlijke B12, want anders kan je lichaam het niet goed opnemen.
En dan nog één ding. Als je vegetarisch eet moet je hier zeker op letten, want vitamine B zit alleen in dierlijke producten.
IJzer
Behalve voor vitaminen in de zwangerschap moet er ook aandacht zijn voor mineralen. Tijdens je zwangerschap maakt je lichaam meer bloed aan, daardoor stijgt de behoefte aan ijzer. Een tekort hiervan komt vaak voor. Als je een ijzersupplement krijgt voorgeschreven via je verloskundige is het goed om te weten dat je er voor kan zorgen dat deze beter wordt opgenomen. Neem ijzer altijd in samen met iets wat veel vitamine c bevat en juist nooit met een melkproduct. Ook moet je het niet samen met zink innemen. Want zink verminderd de opname van ijzer, en visa versa verminderd ijzer de opname van zink (dit is één van de reden dat ik niet altijd voorstander ben van een multivitamine waar alles bij elkaar gestopt zit).
Zink
Van zink moet je weten dat het lichaam dit niet kan opslaan. Het is dus iedere dag opnieuw afhankelijk van wat jij aan zink binnen krijgt. Uit onderzoek blijkt dat zinktekorten tijdens de zwangerschap bijdragen aan vroeggeboorten, geboorteafwijkingen, (pre)eclampsie, hoge bloeddruk, striae en huidproblemen.
De opname van zink wordt niet alleen verminderd door ijzer. Ook de anticonceptiepil, cafeïne en alcohol zorgen hiervoor. Als je dus lange tijd voor je zwangerschap de anticonceptiepil hebt gebruikt, kan het zijn dat je al met een tekort aan zink je zwangerschap in gaat. Zink zit veel in rundvlees, kip, zaden en peulvruchten.
Omega 3 vetzuren
Last but not least de vetzuren. Bij vetzuren gaat het om de balans. Het gaat te ver om daar nu tot in detail op in te gaan. Goed voor een ander blog. Kort gezegd is de balans tussen omega 3 en omega 6 vetten in ons eetpatroon vaak verstoord. We krijgen veel te weinig omega 3 en veel te veel omega 6 vetzuren binnen. Omega 3 haal je voornamelijk uit vette vis. Het is super belangrijk voor de hersenontwikkeling en het zenuwstelsel van je baby. Ook zien we dat de kans op vroeggeboorte groter is als je geen omega 3 vetzuren binnenkrijgt. Bij visolie is er veel verschil in kwaliteit. Laat je daarom goed voorlichten over het product wat je koopt.
Door bloedprikken is het mogelijk om precies te weten wat de status is van de verschillende vitaminen bij jou. Je kunt daarvoor ook langs komen in mijn praktijk.
Als je meer wilt weten over vitaminen in de zwangerschap of een andere vraag hebt, bel of mail gerust!
Wil je meer weten over darmbacteriën en probiotica in de zwangerschap, lees dan deze blog.
